کلینیک پزشکی گیاهان نما برگ نگار به شما کمک می کند گیاهان سالمی در برابر افت ها و آلودگی ها و بیماری ها داشته باشید.
نشانه‌های بیماری‌های رایج گیاهان خانگی
گیاهان نیز مانند انسان‌ها و حیوانات گاهی به بیماری مبتلا می‌شوند. اگر بیماری شدید باشد ممکن است این بیماری گل و گیاهان شما را از بین ببرد. ولی در خیلی مواقع اگر شما ویژگی‌های اصلی گیاه بیمار را بشناسید می‌توانید بیماری را مداوا کنید.
اغلب بیماری‌های گل و گیاهان خانگی فرصت‌طلب هستند و زمانی رخ می‌دهند که گل و گیاه شما بخاطر شرایط نامساعد محیطی تحت تنش باشد. تنهاترین و موثرترین کاری که شما برای پیشگری بیماری‌های گیاهی می‌توانید انجام دهید این است که شرایط مناسب رشد آن‌ها را فراهم کنید. این یعنی از خاک مناسب استفاده کنید؛ از ازدحام گیاهان جلوگیری کنید؛ دما، رطوبت، نور، آب و زهکشی مناسب آن‌ها را فراهم کنید.
علائم بیماری‌ها: گیاهان بیمار چه ویژگی‌هایی دارند؟
وقتی گیاهی بیمار می‌شود این اتفاق به سادگی قابل مشاهده است. گیاهان بیمار رشد کندی دارند و کوتوله می‌شوند؛ برگ‌هایشان زرد می‌شود؛ روی برگ‌ها پوشش سفید رنگ دیده‌می‌شود یا لکه‌های زرد با مرکز قهوه‌ای روی برگ‌ها ایجاد می‌شود. برگ‌های آلوده غالبا پژمرده هستند. ساقه‌ها ممکن است پوسیده یا خمیری شده و در نزدیک خاک سیاه رنگ شوند.
خاک‌های گِلی – ناشی از آبیاری بیش از حد یا خاک فشرده – باعث خفگی و مرگ ریشه‌ها می‌شوند و ریشه با بافتی توخالی، اسفنجی و سیاه تبدیل می‌گردد. در این حالت اگرچه خاک به حد کافی مرطوب است ولی گیاه حالت پژمرده دارد. گیاه اگر مشکل ریشه داشته باشد به راحتی از خاک گلدان کنده‌می‌شود. سیاه شدگی ریشه، بوی اسید یا آمونیاک نشانه‌های قطعی یک ریشه ناسالم است.
بیماری‌های رایج
سعی کنید علائم بیماری‌های رایج گل و گیاهان زینتی را بخاطر بسپارید.
- پوسیدگی خاکستری: پوسیدگی خاکستری یا پوسیدگی بوتریتیس یک بیماری قارچی است که قادر است به همه بافت‌های گیاه حمله کند. ظاهر کپک کرکی و خاکستری رنگ دارد. برای جلوگیری از این بیماری برگ‌ها و گل‌ها مرده را ساقه و خاک کاملا حذف کنید و سعی کنید جریان هوا به خوبی برای بافت‌های گیاه فراهم شود. غالبا این بیماری در بگونیا، بنفشه آفریقایی و سیکلامن رایج است.
- سفیدک پودری: ظاهرا روی برگ‌ها پودر سفید رنگ وجود دارد. سفیدک پودری گیاه را از بین نمی‌برد ولی خیلی ضعیف می‌کند. در صورتی که جریان هوا اطراف گیاه شما مناسب نباشد این بیماری غالبا رخ می‌دهد.
- لکه برگی: روی برگ‌ها لکه‌های زرد، قهوه‌ای، سیاه یا آبسوخته دیده‌می‌شود. وقتی بیماری شدید باشد تعداد لکه‌ها زیاد است و با اتصال آن‌ها به هم کل برگ از بین می‌رود. همچنین ممکن است باعث گَرد‌های قهوه‌ای روی برگ‌ها و گل‌هادیده‌شود. غالبا در دیفن باخیا، و دراسنا رایج است. در صورتی دما و رطویت بالا باشد و نیز جریان هوا اطراف گیاهان ضعف باشد این بیماری رخ می‌دهد.
- پوسیدگی ریشه: علائم اولیه این بیماری پژمرده و زرد شدن برگ‌هاست. در موارد شدید تر کل گیاه روی گلدان می‌افتد. در نتیجه آبیاری بیش از حد و زهکشی ضعیف این بیماری رخ‌می‌دهد.
- بیماری‌های ویروسی: این نوع بیماری‌ها با بدشکلی، لکه‌لکه‌شدن و رگه‌دارشدن یا کاهش رشد و گلدهی گیاه مشخص‌می‌شود. بسیاری از بیماری‌های ویروسی علاج‌ناپذیر و مسری هستند. اگر گیاهی مشکوک به بیماری ویروسی باشد آن را ایزوله کنید تا مطمئن شوید بیماری غیرویروسی نیست، اگر بیماری ویروسی بود گیاه را حذف کنید.
با بیماری‌های گیاهی چگونه رفتار کنیم؟
برای پیشگیری از انتشار و سرایت بیماری‌ها از بندهای زیر پیروی کنید:
- گیاه بیمار را ایزوله کنید.
- وقتی که با گیاهان‌خانگی مختلفی کار می‌کنید (برای مثال خاک گلدان‌ها را عوض می‌کنید) بین هر گلدان دستانتان را بشویید.
- ابزارهای مورد استفاده مانند قیچی را بین گیاهان با محلول ضدعفونی کننده استریل کنید (محلول ضدعفونی کننده شامل 1 پیمانه سفیدکننده و 9 پیمانه آب است).
- به اندازه مورد نیاز آبیاری کنید و از آبیاری بیش از حد یا کمتر از مقدار نیاز خودداری کنید.
- نیاز نوری گیاهتان را در منایع بررسی کنید و آن‌را در شرایط بهینه نوری مورد نیازش قرار دهید.
- از ازدحام گیاهان خودداری کنید و مطمئن شوید هوا به‌خوبی بین شاخ‌و‌برگ گیاهان در جریان است. اگر لازم باشد یک فَن کوچک برای هوادهی مناسب تعبیه کنید.
- در بیشتر بیماری‌ها بندهای بالا بخوبی جواب می‌دهد ولی گاهی شما مجبور خواهید بود گیاهی که بهبود نیافت از بین ببرید.
نشانه‌های حشرات و آفات رایج گیاهان خانگی
برخلاف باور عمومی برای پروش و نگهداری از گیاهان دستان جادویی لازم نیست. اگر شما مشکلات نشانه‌های مشکلات گیاهان را بشناسید قبل از اینکه این مشکل حاد شود می‌توانید از آن جلوگیری کنید. در ابتدا سعی کنید ویژگی‌های یک گیاه سال را بشناسید این ویژگی‌ها عبارتند از : ساقه سالم و قوی که پژمرده نیست، برگ‌های با رنگ خوب و شکل طبیعی. اگر گیاه شما هر کدام از این ویژگی‌ها را از دست داد به سلامت آن شک کنید. در محیط خانه آفات به دلیل نبود شکارگر‌های طبیعی که از آفات تغذیه می‌کنند سرعت رشد بالایی دارند. حداقل یک‌بار در هفته گیاهانتان را برای وجود نشانه‌های آفات و حشرات بررسی کنید.
ویژگی‌های عمومی گیاهان آفت‌زده
تغییر رنگ یا بافت برگ یکی از نشانه‌های آفات است. وقتی آفات روی برگ‌ها وجود داشته باشد برگ‌ها لکه‌دار، خال‌دار و زردی می‌شوند. برگ‌ها ممکن است شکل اصلیشان را از دست داده و بدشکل شوند، در این صورت برگ‌ها حالت فنجانی و مچاله پیدا می‌کنند.
بعضی از حشرات مایعاتی را ترشح می‌کنند که عسلک نام دارد و باعث چسبنده و براق شدن برگ می‌شوند. عسلک تولید شده باعث رشد کپک‌های سیاه رنگ می‌شود و درنتیجه روی برگ لکه‌های سیاه رنگ ظاهر می‌شود.عسلک غالباً روی نواحی سطوح مجاور گیاه می‌چکد و این سطح را چسبناک می‌کند. زیر برگ‌ها، دسته‌ی برگ‌های جدید و محل اتصال برگ به ساقه محل استتار حشرات است که شما باید در گیاهتان بررسی کنید. یک عدسی دستی می‌تواند شما را در تشخیص و بررسی کمک کند.
گیاه شما چه آفتی دارد؟
برخی از ویژگی‌ها نشانه یک وجود یک آفت خاص هستند. با استفاده از راهنمای زیر آفت گیاهان خود را تشخیص دهید.
- شته: حشراتی کوچک و نرم به رنگ سبز، زرد و گاهی سفید هستند. تغذیه این آفت از برگ‌ها باعث تولید عسلک، زرد و مچاله شدن برگ‌ها می‌شود. شته‌ها به سرعت تکثیر می‌شوند وو در عرض چند روز به شدت به گیاه هجوم می‌آورند.
- کنه تارعنکبوتی: موجودات بسیار ریزی (حتی کوچکتر از سر سوزن) هستند که غالبا در شرایط خشک و گرم به وفور یافت‌می‌شوند. در زیر برگ و محل اتصال به ساقه تجمع می‌یابند. تغذیه این آفت از برگ‌ها باعث لکه‌دار شدن برگ می‌شود و گیاه ظاهری زنگ پریده دارد. در آلودگی‌های شدید به آفت تارهای عنکبوتی واضح ترین نشانه‌ای است که می‌توان مشاهده کردو شایان ذکر است که ریشه کن کردن این آفت بسیار مشکل است.
- شپشک آردی: حشرات ریز و پنبه ای شکل که به آسانی قابل مشاهده‌اند و غالبا روی ساقه‌ها و زیر برگ‌ها مستقر می‌شوند. در نتیجه تغذیه آن‌ها برگ بدشکل می‌شود عسلک تولید می‌شود. ریشه کن کردن آن ها اگر تعداشان زیاد باشد مشکل است. برای جلوگیری از انتشارشان گیاهان آلوده را ایزوله کنید.
- شپشک سپردار: حشرات مکنده و بی حرکت که با یک پوشش سپر شکل پوشیده‌شده اند و غالبا تجمع‌شان روی ساقه‌ها و زیر برگ‌ها و گاهی در روی برگ‌ها دیده می‌شود. در نتیجه تغذیه آن‌ها برگ بدشکل می‌شود عسلک تولید می‌شود. ریشه کن کردن این آفت بسیار مشکل است.
- سفیدبالک: این آفت بسیار با اندازه‌ای کوچک و ظاهری شبیه مگس ولی سفید رنگ است و غالبا اطراف گیاه آلوده در حال پرواز است. در زیر برگ مستقر می‌شود و تغذیه می‌کند و عسلک تولید می‌کند. در مجموع گیاه کم‌رشد و کوتوله است و برگ‌ها تدریجا زرد شده و می‌میرند.
چگونه از آفات گیاهی پیشگیری کنیم؟
برای کاهش وقوع آفات موارد ساده زیر را رعایت فرمایید:
- به هنگام آبیاری، گیاهانتان را به‌خوبی بررسی کنید.
- برگ گیاهان را به طور منظم پاک کنید، گرد و خاک باعث حفاظت از حشرات و تخم آن‌ها می‌شود. برای این کار از دستمال استفاده کنید و هرگز از گردگیر استفاده نکنید چون باعث پراکنده شدن حشرات یا تخم حشرات می‌شود.
- شرایط مناسب رشد گیاهتان را فراهم آورید. هیچ مبارزه‌ای مانند سلامت کامل گیاه موثر نیست.
نظر دهید.