انواع کود و انتخاب کود مناسب

کود ها و اهمیت آن‌ها در پرورش گیاهان خانگی

گیاهان از طریق فرآیند فتوسنتز قندها و کربوهیدرات‌های مورد نیاز برای رشد و نموشان را تولیدمی‌کنند. آنها برای این فرآیند حداقل به 16 عنصر نیاز دارند. از این بین اکسیژن، کربن و هیدروژن از هوا و آب جذب‌می‌شود.

گیاهان بیرونی قادرند بقیه عناصر را از خاک اطراف ریشه جذب کنند ولی گیاهان خانگی برای تامین این عناصر به کودها یا نهاده‌هایی وابسته هستند که ما به صورت دوره‌ای به آنها اضافه می‌کنیم.

علائمی مانند

• کند رشدی
• ساقه ضعیف
• رنگ‌پریدگی برگ‌ها
• کاهش گلدهی

نشانه‌های کمبود مواد غذایی است.

 

انواع کود ها

برای گیاهان خانگی کودهای مختلفی در بازار وجود دارد. برخی از آن‌ها پودرهای قابل حل در آب هستند و برخی دیگر کودهای مایع غلیظی هستند که هر دو باید در آب رقیق و سپس استفاده شوند. برخی از کودها در پوشش‌های مخصوصی قرار دارند که باعث می‌شود کود در طی زمان و به‌آرامی درخاک گلدان آزاد شوند. برخی از کودها به طور آماده در خاک گلدان حل‌شده‌اند و به صورت آماده به فروش می‌رسند.

برچسب یک کود در واقع ضمانت نامه‌ای از تجزیه و تحلیل مواد داخل لفاف است. روی این بسته‌ها غالبا سه عدد بسیار قابل مشهود است (مانند 8-7-9). به ترتیب این عددها نشان دهنده مقدار نیتروژن، فسفر و پتاسیم می‌باشد.

گیاهان به این سه عنصر به مقدار زیادی نیاز دارند و در واقع این عناصر به عنوان نیازهای اصلی و اولیه گیاهان تلقی می‌شوند و از اینرو یه آن‌ها ماکرواِلمان‌ها می‌گویند ولی این به این معنی نیست که اهمیت آن‌ها بیشتر از سایر 13 عنصر است.

نیتروژن تشدید‌کننده سبزی گیاه و محرک رشد برگی گیاه است. فسفر باعث القاء گلدهی و نیز رشد ریشه‌ها می‌شود و پتاسیم برای استحکام ساقه‌ها و نیز مقاومت در مقابل تنش‌ها ضرورت دارد. عناصری که در درجه دوم مقدار مصرف قرار دارند شامل کلسیم، منیزم و گوگرد هستند و گاهی سنگ آهک برای تامین این عناصر به خاک گلدان اضافه می‌شود.

کودها از این نظر که منشأ شیمیایی یا آلی دارند نیز از هم تفکیک می‌شوند. اگر کود شیمیایی علاوه بر سه عنصر ذکر شده حاوی ریزمغذی‌ها نیز باشد در این صورت حتما روی برچسب ذکر‌می‌شود.

ریزمغذی‌ها یا میکروالِمان‌ها عناصری هستند که گیاه به مقدار کمتری برای رشد و نمو به آن‌ها نیاز دارد، این عناصر عبارتند از: آهن، بُر، روی، مس، مولیبدن، کلر و منگنز.

همیشه استفاده از کودهای بیولوژیک بی خطر‌تر است چون منشأ طبیعی دارند و همه عناصر را نیز دارند. گلدان که حاوی خاک‌های معدنی باشند ممکن است به حد کافی ریزمغذی‌ها را در خود داشته باشند. اگر شما از کودهای بیولوژیک استفاده نمی‌کنید لذا سعی کنید کود شیمیایی خرید کنید که تمام ریزمغذی‌ها مورد نیاز گیاه شما را داشته باشد.

انتخاب کود مناسب

چه کودی برای گیاه خانگی شما مناسب است؟

این موضوع به نوع گیاه شما، شرایط کشت شما، مرحله رشدی گیاه شما و در نهایت هدف شما از کود دادن دارد.

به‌طور معمول برای رشد برگی و رویشی از کودهای با نیتروزن بالا و برای تحریک و افزایش گلدهی از کودهای با فسفر بالا استفاده کنید. کودهایی که برای گیاهان خانگی در بازار وجود دارند بسیار زیاد اند ولی ما به شما توصیه می‌کنیم حتما به برچسب آن‌ها توجه کنید. ولی باید متذکر شویم که این تفاوت‌ها بیشتر از آنکه در نوع کود باشد در نوع بسته‌بندی آن‌هاست.

اگر گیاه شما باید به‌طور هفتگی، یا دوهفته یک‌بار کوددهی شود بهتر از کودهای پودری قابل حل در آب یا کودهای مایع بخرید. ولی اگر بازه‌های زمانی کوددهی شما بلند است بهتر است از کودهایی استفاده کنید که به آرامی و در طول مدت زمان در خاک آزاد می‌شوند. این کودها قادرند در بازه‌های 2 تا 9 ماهه گیاه شما را از هرگونه عناصری تامین کنند.

غالبا دوستداران گیاهان خانگی کلکسیونی از انواع متعدد گیاهان رادارند.گاهی برخی از گیاهان نیازهای غذایی ویژه‌ای دارند ولی غالبا کودهای متعادل برای همه گیاهان قابل استفاده‌اند. برای مثال کودی که سه عنصر در آن‌ به یک میزان باشد برای این منظور مناسب است مانند کودهای 20-20-20 یا 7-8-10.

چه زمانی کود بدهیم؟

گیاهان در دوره رشد فعال به کوددهی پاسخ نشان می‌دهند. در حالت کلی دوره رشد فعال گیاهان بین اسفند تا مهر ماه است. کاهش شدت نور و دمای محیط طی ماه‌های زمستان باعث غیرفعال شدن گیاه می‌شود و توصیه می‌شود در این زمان کوددهی نشود.

 

برچسب بسیاری از کودهای محلول در آب استفاده یک‌بار در ماه را توصیه می‌کنند. ولی بسیاری از این عناصر به آسانی از خاک گلدان شسته می‌شوند برای همین منظور توصیه می‌شود تعداد دفعات کوددهی بیشتر شود ولی غلظت مایع کود رقیق تر شود.

برای مثال اگر یک قاشق چای‌خوری در یک لیتر آب برای یک ماه توصیه شده است شما بهتر است نصف قاشق چای‌ خوری کود را در نیم لیتر آب حل کنید و در ماه دوبار این عمل را انجام دهید و کوددهی را انجام دهید.

این عمل باعث می‌شود که گیاه به‌طور پیوسته و دائم منابع غذایی برای رشد و نمو خود را در اختیار داشته باشد. این نوع رژیم غذایی برای گیاهان گل دهنده مانند بنفشه آفریقایی توصیه می‌شود.

به‌هنگام کوددهی از دستورالعمل روی برچشب پیروی کنید و به خاطر داشته باشید که مقدار اضافه کود مناسب نیست چون مقدار اضافی عناصر ممکن است به ریشه‌ها و برگ‌ها آسیب بزند. همیشه به‌خاطر داشته باشید که کود را به گلدان خیس اضافه کنید تا ریشه‌ها آسیب نبینند.

کوددهی بیش از حد

قهوه‌ای شدن ریشه‌ها و نوک برگ‌ها، پژمردگی، بدشکلی برگ‌ها و پوشش سفت و سفیدرنگ در سطح خاک گلدان نشان‌ دهنده کوددهی بیش از حد است.

مواد غذایی بیش از حد باعث خشک‌شدن یا سوزاندن تارهای کشنده می‌شود. همچنین غلظت بالای نمک‌ها در خاک باعث جلوگیری از جذب آب توسط گیاه شده و در نتیجه گیاه علائم پژمردگی نشان‌می‌دهد.

غالبا ریختن مقادیر زیادی از اب باعث شستشوی خاک و کم کردن مقادیر اضافی کود از خاک می‌شود. ولی باید مواظب باشید که آب به راحتی از گلدان خارج می‌شود و زهکشی مناسب است. را حل دیگر عوض کردن خاک گلدان است و برای این کار مراقب باشید که خاک گلدان قبلی را به آرامی حذف کنید و خاک بدون کود جدید را جایگزین کنید.

با مراقبت مناسب از گیاهان مانند آبدهی به موقع، مواظبت از نور کافی، گذاشتن در دمای مناسب و کوددهی مناسب گیاهان سالمی خواهید داشت که کمتر بیمار می‌شوند یا دچار آفات می‌شوند.

اگر در مورد کوددهی گرین وال یا دیوار سبز خود سوالی دارید از کارشناسان نمابرگ بپرسید.