دیوار سبز (green wall) دیواری پوشیده شده از گیاه می‏باشد که به آن دیوار زنده یا باغ عمودی نیز گفته می‏شود. دیوار سبز متشکل از یک محیط رشد مانند خاک و یا زیرلایه است، و بیشتر آنها دارای یک سیستم تحویل آب یکپارچه می‏باشند.

به طورکلی گرین وال یک عایق برای حفظ درجه حرارت داخلی ساختمان به وجود می ‏آورد. دیوار‏های سبز مبتنی بر شرایط می‏توانند به صورت داخلی یا خارجی، بطور مستقل و یا متصل به دیوار موجود، و در انواع و اندازه ‏های مختلف وجود داشته باشند.
این مقاله شما را از مزیت های استفاده از این دیوارها و همچنین گیاهان مناسب برای این کار مطلع می‏سازد.

به صورت کلی سرفصل های زیر در این مقاله مورد بررسی قرار خواهند گرفت:

تاریخچه ی دیوار سبز

برای نخستین بار استنلی هارت وایت، استاد معماری منظر در دانشگاه ایلینوی، در سال 1938 ” سیستم معماری باربری گیاهان” را اختراع نمود، گرچه نمونه های اولیه آن فراتر از حیاط خلوت او پیشرفتی نکرد.
پس از او پاتریک بلان، متخصص گیاه شناسی زیرزمینی جنگل های گرمسیری، با معمار ادریف فاینسیلبر و مهندس پیتر رایس در سال 1986 اولین دیوار سبز بزرگ داخلی را با موفقیت در پاریس پیاده سازی کردند.
در سال 2005، او به همراه معمار جین نوول دیوار سبز خارجی در ساختمان اداری موزه کوای برانی را ساختند. از آن پس دیوارهای سبز محبوبیت بسیار زیادی یافتند. از 61 گرین وال بزرگی که توسط greenroof.com لیست شده اند، 80% از سال 2009 به بعد و 93% از سال 2007 به بعد ساخته شده اند. بسیاری از دیوارهای سبز نمادین توسط مؤسسات و مکان های عمومی مانند فرودگاه ها ایجاد شده و امروزه ساخت آنها بسیار رایج گشته است.
در سال 2015، بزرگترین دیوار سبز که در مرکز کنوانسیون بین المللی لوس کابوس واقع شده است، توسط معمار مکزیکی فرناندو رومرو طراحی شده و 2700 متر مربع را پوشش می‏دهد.

انواع دیوار سبز

گرین وال ها غالباً از قطعات پیمانه‌ای که نگهدارنده ماده رشد هستند ساخته شده‌اند و می‌توان آن‌ها را بنا بر نوع پوشش رشد بکار رفته طبقه‌بندی کرد: پوشش نرم، پوشش حصیر شکل و پوشش ساختاری.

پوشش نرم

این نوع از پوشش‏ها بسته‏ های خاک خود را در کیف یا مکانی مانند قفسه نگه می‏دارند که سپس بر روی دیوار نصب می‌شوند. لازم است پوشش این نوع سیستم‏ها حداقل یکبار در سال در مکان‌های خارجی و بطور تقریبی دو بار در سال در مکان‌های داخلی تعویض شود.
سیستم‌های خاک نرم برای مناطق زلزله خیز و همچنین مناطقی که دارای رفت ‏و‏آمد زیادی می‏باشند، مناسب نیستند. سیستم‏های خاک نرم بدون سیستم فرسایش پوشش فیزیکی برای باغبان خانگی بسیار مناسب هستند، جایی که کاشت مجدد از یک فصل تا فصل دیگر و یا سال به سال نیاز است. اما سیستم‌های خاک نرم با سیستم‌های فرسایش پوشش فیزیکی برای تمام کاربردهای مربوط به دیوار سبز مناسب هستند.

پوشش حصیری

سیستم‌های حصیری از فیبر الیافی یا حصیرهای نمدی تشکیل می‏شوند. این سیستم ها بسیار نازک هستند حتی در لایه های چندگانه، و به همین خاطر بیش از سه تا پنج سال قادر به پشتیبانی از سیستم ریشه های لرزان در گیاهان بالغ نخواهند بود.
روش اصلاح این گونه از سیستم ها جایگزین کردن قطعات بزرگ سیستم در طی زمان با برش حصیر بیرون از دیوار و جابه‌جا کردن آن با حصیر جدید است. این روند مطابق با ساختارهای ریشه گیاهان همسایه بر روی دیوار است و غالباً در روند اصلاح، بسیاری از گیاهان جانبی را از بین می‌برد.
این سیستم‌ها بهترین کاربرد را در قسمت داخلی ساختمان دارند و مناسب برای مناطقی هستند که دارای گیاهان کوچک با رشد کم می باشند زیرا درصورتی که با گذر زمان وزن گیاهان زیاد شود ممکن است حصیر تکه تکه شده و سیستم فرو ریزد. توجه داشته باشید که سیستم حصیری به دلیل باریک بودن و عدم توانایی در نگه‌داشتن آب و فراهم کردن حائلی در برابر ریشه‌های گیاه به آبیاری مداوم نیاز دارد.

ممکن است این سیستم ها به راحتی بخاطر باران های شدید و بادهای سنگین از بین بروند در نتیجه به خاطر داشته باشید که ارتفاع آنها بیشتر از 8 فوت نباشد.

پوشش ساختاری

پوشش‌های ساختاری قطعاتی هستند که بهترین مشخصه‌‏ها را از هر دو سیستم پیشین در خود دارا می‏باشند و می‌توانند در اندازه‌ها، شکل‌ها و ضخامت‌های مختلف تولید شوند. مزیت این پوشش‌ها این است که برای ۱۰ تا ۱۵ سال مقاوم می‏مانند و با توجه به گیاهی که برای دیوار انتخاب می‌شود می‌توان ظرفیت آب را بالا برد یا کم کرد، می‌توانند pH و EC مناسب گیاه را داشته باشند و برای حفظ و جابجایی‌ها به راحتی کنترل شوند.
این پوشش‌ها بهترین انتخاب برای دیوار زنده در کاربردهای داخلی و خارجی هستند. همچنین این پوشش‌ها بهترین انتخاب برای نواحی با بادهای زیاد، زلزله خیز و یا ارتفاعات می‏باشند. پوشش ساختاری به دلیل دوام طولانی مدت و کاربرد بسیار بالایی که در محیط‌های مختلف دارد بر دیگر پوشش‌ها ارجحیت دارد. در رابطه با نصب می‌توان گفت که هزینه نصب آن‌ها بالا و هزینه حفظ آن‌ها کمتر است.

مزیت های دیوار سبز

استفاده از دیوار سبز مزایای بسیاری دارد

زیبایی شناسی: هنگام بازدید از باغ گیاه شناسی، قدم زدن در یک پارک یا پیاده روی در جنگل، مشاهده می شود که طبیعت با انواع مختلفی از رنگ ها، بافت ها، الگوها و اندازه های مختلف ظاهر شده است. با استفاده از این تنوع و ترکیب صدها گونه از گیاهان امکان ایجاد هنر زنده به وجود می‏آید. ما دوست داریم که گیاهان را به عنوان رنگ و دیوارهایمان را به عنوان بوم ببینیم!
طراحی یک دیوار سبز که متنوع، چشم نواز، جذاب و به بیانی ساده لذت‏بخش باشد، کاری بس پیچیده خواهد بود و نیاز به برنامه ریزی استراتژیک، دانشی عمیق از گونه های بی شمار گیاهان، چشم قوی برای طراحی و خلاقیت زیاد دارد.

کیفیت هوای داخل ساختمان: به طور متوسط افراد 90% وقت خود را در محیط‏های داخلی می‏گذرانند. ما به طور دائم با آلودگی هوای داخل ساختمان بمباران می‏شویم. خبر خوب این است که همه ی گیاهان آلاینده‏ ها را از هوا جذب کرده و باعث تمیزی آن می‏شوند.
یک گیاه گلدانی تنها بخشی از این سموم را از بین می برد و با هر گیاه اضافی این امر افزایش می‏یابد. دیوار سبز می تواند حاوی بیش از هزاران گیاه باشد که هر کدام از آنها هوا را فیلتر کرده و اکسیژنی غنی از انرژی ایجاد کند.

سلامت اجتماعی: پوشش گیاهی گرین وال هوا را خنک می‏کند، حرکات هوا را کند می‏کند، و به عنوان یک بستر برای از بین بردن آلودگی و سم‏زدایی عمل می‏کند. دیوارهای زنده به عنوان بخشی از جوامع سبز باعث افزایش غرور و افتخار، سطح اعتماد و مشارکت مدنی می شود.
این جوامع، خشونت، تجاوز، خرابکاری و زباله را کمتر خواهند دید.

استفاده از دیوار سبز منجر به کاهش سر و صدای محیط می شود

کاهش سر و صدا: گیاهان و خاک عایق صوتی هستند. دیوارهای سبز باعث کاهش سر و صدای ناشی از فرودگاه ها، کارخانجات صنعتی، قطارها و ترافیک به نفع ساختمان های مجاور می‏شوند. گیاهان در سراسر جهان برای کاهش سر و صدا در امتداد جاده ها و بزرگراه ها مورد استفاده قرار گرفته اند.

افزایش بهره‏ وری: دیوارهای زنده باعث افزایش کارایی، حضور و نگهداری کارکنان می‏شوند. دسترسی به طبیعت در محل کار می‏تواند سبب از بین رفتن خستگی چشم، کاهش خستگی ذهنی و تمرکز بر روی وظایف شود.
همچنین غیبت، شکایت و استرس روانی کارکنان در چنین اماکنی کمتر بوده و افزایش بهره وری را به همراه خواهد داشت.

قدرت شفادهندگی: بیمارانی که به طور فیزیکی با گیاهان ارتباط برقرار می کنند، از داروهای کمتری استفاده می کنند و طول دوره درمان آنها کاهش می‏یابد.

صرفه جویی در مصرف انرژی: دیوارهای سبز داخلی و خارجی باعث خنک شدن هوا در ماه های گرم فصل تابستان با رویه ای به نام تبخیر تعرق، می‏باشند. در فصل زمستان نیز عایق بودن دیوار ها باعث می‏شود هزینه های انرژی برای گرمایش ساختمان کاهش یابد.

از دیگر مزایای دیوار سبز می‏توان به ایجاد حال خوب اشاره کرد، گیاهان بر خلق و خوی، ادراک، احساسات و خلاقیت انسان تأثیر بسزایی دارند. گرین وال همچنین باعث حفاظت از سازه های ساختمان می‏شود، چرا که ساختمان ها در معرض المان های آب و هوایی می‏باشند و در طول زمان برخی مواد ارگانیک ساختمان ممکن است شروع به خراب شدن کنند.

باغ های عمودی محیط های سالم را ارتقا می‏دهند و همچنین به زیست پروانه ها، حشرات و پرندگان کمک می‏کنند.

گیاهان مناسب برای دیوار سبز

گیاهان مناسب برای دیوار سبز

زمانی که می‏خواهید یک دیوار زنده برای خود بسازید، باید تمام تلاشتان را به منظور زیبایی هرچه بیشتر آن به کار گیرید. انتخاب گل و گیاه مناسب برای دیوار سبز مهمترین نقش را در نتیجه‏ی این امر ایفا می‏کند. در اینجا قصد داریم به معرفی چندین گونه از بهترین گزینه ها بپردازیم:

  • اسکینانتوس: یکی از بهترین گونه ها برای باغ عمودی می‏باشد چراکه می‏توان آن را هم در محیط داخل و هم خارج از ساختمان به کار برد. اگرچه مطلوب ترین شرایطی که این گیاه در آن شکوفه می‏دهد شامل محیط های گرم و مرطوب به همراه خاک مرطوب و نور کامل است اما این گیاه در شرایط و محیط های خشک و حتی کم نور هم می‏تواند عملکرد خوبی از خود نشان دهد. این گیاه به واسطه ی جوانه های که دارای گل‏های قرمز هستند و برگ‏هایی که دارای رنگ سبز براق هستند، بسیار زیبا به نظر می‏رسد.

اسکینانتوس

  • سرخس برگ شمشیری: این گیاه به مراقبت چندانی نیاز ندارد و در محیط های مرطوب عملکرد بهتری از خود نشان می‏دهد. بنابراین می‏تواند یک انتخاب عالی برای طرح های کار شده در خارج از ساختمان که محیط مرطوبی دارند، باشد.
    این گیاه برای باغ ها مناسب است و ویژگی خوب آن این است که دما را کنترل کرده و معتدل می سازد.

سرخس برگ شمشیری

  • اقاقیا: مهمترین کاربرد این گیاه، پر کردن فاصله های خالی بر روی دیوار شماست. اقاقیا به راحتی در دسترس عموم قرار دارد و تهیه آن آسان می‏باشد.

اقاقیا

 

  • پوتوس: اگر دیوار شما به نور دسترسی کمتری دارد، این گیاه بهترین انتخاب برای شماست. جابه ‏جایی این گونه بسیار آسان است و به همین دلیل انتخاب خوبی برای دکوراسیون می‏باشد.

پوتوس

  • دراسینا: این گیاه به دلیل محبوبیت خود، در لیست گیاهان به کار رفته در دیوار سبز بسیار مشاهده شده است. دلیل اصلی آن، رنگ برگ های این گیاه است. شما می‏توانید انتظار رنگ های زرد، قرمز، کرم و سفید را در دیوار خود با وجود این گیاه داشته باشید.

دراسینا

  • هویا کارنوزا: این گیاه با عنوان “گل چسب” نیز شناخته می‏شود و بیشتر مناسب باغ های کوچک می‏باشد. این گیاه انتخاب خوبی برای دیوارهای سبز خارج ساختمان است و همچنین می‏تواند در یک جهت مشخص که برایش تعیین می‏کنند رشد کند.

هویا کارنوزا

 

  • استفانیوس: این گیاه به علت داشتن گل های بزرگ و سفیدی که دارد، بیشتر برای دکوراسیون سالن های عروسی استفاده می‏شود. گل های آن عطر و رایحه ای مطبوع به باغ شما هدیه می‏کنند. این گیاه معمولا تحمل تمامی شرایط را خواهد داشت.
  • اسپاتی فلیوم: این گیاه هم به مراقبت زیادی نیاز ندارد و در شرایطی با نور کم و رطوبت کم هم می‏تواند به زندگی ادامه دهد. حتی گل های کهنه و پژمرده ی این گیاه تنها به سبز تغییر رنگ می دهند و جذابیت اولیه ی خود را حفظ می‏کنند.

 

اسپاتی فلیوم

 

  • کروتون: اگر به نور کافی دسترسی دارید این بوته عالی عمل می‏کند و با رنگ های جذاب خود دیوار شما را بسیار زیبا می‏کند.

کروتون
از دیگر گیاهانی مناسب برای دیوار سبز یا green wall ها مناسب هستند می‏توان به شفلرا (درخت چتر)، یاسمن، نیلوفر، لوبیا زینتی، لادن، شمشاد پیچ، گل ساعتی، گل کاغذی، پیچ امین الدوله، پیچک، پیچ اناری، پیچ روسی، عشقه، نسترن، پیچ گلیسین و غیره اشاره کرد.

در این مقاله به معرفی دیوار سبز (green wall) و انواع پوشش های آن پرداختیم. همچنین بسیاری از مزیت های آن را مورد بررسی قرار دادیم. این مقاله به شما کمک می کند که گیاهان مناسب برای دیوار سبز را بشناسید و از آنها بهره ببرید.
با توجه به فواید باورنکردنی باغ های عمودی برای بشریت، اجتماع، زیبایی و همچین ساختمان ها بهتر است وقت را تلف نکنیم و دست به کار شویم.

نظر دهید.